ေဖ့စ္ဘြတ္ခ္ေပၚက အသံုးေတြ အမွန္ျဖစ္မလာဖို႔
မနက္ခင္း လက္ဖက္ရည္ဆိုင္မွာ လက္ဖက္ရည္ပါဆယ္ ဝယ္ေနတုန္း သူငယ္ခ်င္း တေယာက္နဲ႔ ေတြ႔တယ္။ သူငယ္ခ်င္းက ေခးေလး ေနေကာင္းလားလို႔ ေမးတယ္။ ၿပီးေတာ့ ကြီး ယာဥ္တုိက္မႈျဖစ္တာ အေျခအေန ဘယ္လိုလဲလို႔ ေမးတယ္။ သူ ေမးသမွ် ေသခ်ာနားေထာင္ၿပီး ျပန္ေျဖေနရတယ္။
ေဖ့စ္ဘြတ္ခ္ေပၚက အသံုးအႏႈန္းေတြနဲ႔ ကိုယ့္ကို အျပင္မွာေျပာေတာ့ တခ်ဳိ႕စကားေတြက်ေတာ့ နားမလည္ေတာ့ဘူး။ သူက ေျပာေသးတယ္။ “ေၾသာ္..ဘဒို…ဘဒို…”။ “အဆင္ေျပမွာပါ.. ေခးကိုလည္း ဂ႐ုစိုက္ သယ္ရင္း။ ကိုယ့္က်န္းမာေရးလည္း ေသခ်ာဂ႐ုစိုက္”တဲ့။ သူငယ္ခ်င္းကို ေက်းဇူးတင္ေၾကာင္း ေျပာၿပီး လက္ဖက္ရည္ထုပ္ဆြဲ အိမ္ျပန္လာခဲ့တယ္။
အိမ္ေရာက္ေတာ့မွ သူေျပာသြားတဲ့ ဘဒို ဆိုတာ ဘာကိုေျပာတာလဲ ေမးၾကည့္ေတာ့ အစ္ကုိႀကီးကို အဂၤလိပ္လို ဘရားသား၊ အဲဒီစာလံုးအတိုေကာက္ကို ဘဒိုလို႔ ေခၚတာ။ အစ္ကိုလို႔ ေျပာတယ္ဆိုတာကို အိမ္ေရာက္မွပဲ သေဘာေပါက္ေတာ့တယ္။
ျမန္မာဘာသာ၊ ျမန္မာစကားမွာ စကားလံုးအသံုးအႏႈန္းနဲ႔ သတ္ပံုသတ္ညႊန္းေတြက အရမ္းကို က်စ္လ်စ္ၿပီး သတ္ပံုမွားလိုက္တာနဲ႔ ဆိုလိုရင္း အဓိပၸာယ္ေတြပါ ေျပာင္းသြားတာမ်ဳိးပါ။ ဟိုအရင္တုန္းကေတာ့ ျမန္မာစကားလံုးမွာ ‘သမတ’လို႔ သံုးခဲ့ေပမယ့္ ေနာက္ပိုင္းမွာ ‘သမၼတ’ လို႔ ျပင္ဆင္ခဲ့တယ္။ ‘ဘိတ္စာ’ ဆိုတဲ့အေရးကေန ‘ဖိတ္စာ’ စသျဖင့္ ျပင္ဆင္လာခဲ့တယ္ေပါ့။ တခ်ဳိ႕ ဂ်ာနယ္ေတြမွာဆိုရင္ ‘တစ္ဦး’လို႔ သံုးရမယ့္အစား ‘တဦး’လို႔ ေျပာင္းသံုးလာတာကို သတိထား ဖတ္မိတယ္။ တစ္ခု၊ တစ္ေကာင္၊ တစ္ေယာက္၊ တစ္ဦး ဘယ္လိုအသံုးမ်ဳိးကိုျဖစ္ျဖစ္ “စ္”ကို ျဖဳတ္ၿပီး ကိုယ္ပိုင္ဂ်ာနယ္မူဝါဒအသံုးအျဖစ္ ေဖာ္ျပလာတာကိုလည္း သတိထားခဲ့မိတယ္။
ေဖ့စ္ဘြတ္ခ္ေပၚက စကားလံုးေတြက အခုဆိုရင္ အျပင္မွာပါ သံုးႏႈန္းလာၾကတာကို သတိထားမိခဲ့တယ္။ ျပင္ဆင္တာ၊ ေျပာင္းလဲတာ ဘာမွမရွိပါဘဲ ဘာသာရပ္တစ္ခုလို၊ ဗန္းစကားတစ္ရပ္လိုမ်ဳိး လူေတြႏႈတ္ဖ်ားမွာ ေဖာေဖာသီသီ သံုးစြဲလာၾကတယ္။ နံနက္ ၈ နာရီဝန္းက်င္ေလာက္မွာ ေရဒီယိုကလာတဲ့ အစီအစဥ္တခုကို နားေထာင္ျဖစ္တယ္။ ၿမိဳ႕ကေန အလည္ျပန္ေရာက္လာတဲ့ သူငယ္ခ်င္းက ေတာကသူငယ္ခ်င္းေတြနဲ႔ ေတြ႔ၿပီး စကား၀ိုင္းဖြဲ႔ေျပာၾကတယ္။ သူက ေဖ့စ္ဘြတ္ခ္ေပၚက အသံုးအႏႈန္းေတြနဲ႔ ေျပာတာကို ေတာက သူငယ္ခ်င္းေတြက နားမလည္လို႔ ရွင္းျပေနတဲ့ အစီအစဥ္တစ္ခုေပါ့။
ေနာက္တခုက တီဗြီကေန အခန္းဆက္နဲ႔လႊင့္ေနတဲ့ မမထိပ္နဲ႔ အေမြစံအိမ္ ဆိုတဲ့ ဇာတ္လမ္းတြဲမွာလည္း မမထိပ္က ရည္းစားငယ္ငယ္ေလး ရထားေတာ့ သူ႔ရည္းစားကို ေခးလို႔ေခၚၿပီး ဖုန္းေျပာတယ္။ အဲဒီေတာ့ ေဖ့စ္ဘြတ္ခ္ေပၚက အသံုးအႏႈန္းေတြဟာ ျပင္ပ နယ္ပယ္အသီးသီးမွာ ေနရာတစ္ေနရာ ရေနၿပီဆိုတာကိုပါ သေဘာေပါက္လာခဲ့တယ္။
ကိုယ္ ေလ့လာမိသေလာက္ ေဖ့စ္ဘြတ္ခ္ စကားအသံုးေတြကို စုစည္းၾကည့္မိတယ္။
ေခး=ကေလး၊ ေညး=ညီေလး၊ ညေလး=ညီမေလး၊ စမီး=သမီး၊ သက္လား=သိလား၊ ကြီး=အကိုႀကီး၊ မြီး=အမႀကီး၊ ဘြီး=ဘုန္းႀကီး၊ ဘဒို=အစ္ကိုႀကီး (Brother ကို အတိုေကာက္ေခၚသည္)၊ မြီမြီ=ေမေမ၊ ဖီဖီ=ေဖေဖ၊ အိုင္းစ္=ေလးစားတာ၊ အထင္ႀကီးတာကို ေပၚလြင္ေအာင္ျပတဲ့ အသံုး၊ ဟုဟု=ဟုတ္ကဲ့၊ ဟုတ္ကဲ့၊ မြင္းခါး=မုန္႔ဟင္းငါး။ အလင္းျပပါ=မသိေသးဘူး ေျပာျပဦး၊ ရွင္းျပဦး။ အမ္းကုန္းမ=ခြင္ဆင္တဲ့သူ၊ ဇမ္း=အရမ္း၊ အဆင္ေလး=ခ်စ္ခင္စရာေကာင္းတဲ့သူ၊ အပုန္းမ=မသိမသာေျခာက္ေနတဲ့သူ၊ စင့္=ရွင့္၊ အာ့လာေျပာတာ=အဲဒါကို လာေျပာတာ၊ အစစ္မ=အေျခာက္ေတြက မိန္းမေတြကို ေခၚတာ။ မုမု=သြားေတာ့၊ မြမြ=အာဘြားေပးတာ။ အတဲေရး=အသည္းေလး၊ သယ္ရင္း=သူငယ္ခ်င္း၊ လွထွာေအ=လွလိုက္တာေအ၊ ေျပာၿပိဳက္=ေျပာပစ္လိုက္၊ ေခၚေတာ့ပု=ေခၚေတာ့ဘူး၊ က်န္း=ၾကည့္စမ္း၊ ခ္ခ္=ခစ္ခစ္(ရယ္ေမာတာ)၊ ငင့္=မခံခ်ိမခံသာျဖစ္တာ၊ ဝုန္း= ဆက္တိုက္လုပ္ေဆာင္တာ၊ ၀ုန္းကနဲ၊ ဒိုင္းကနဲ၊ ဟုယား=ဟုတ္လား၊ ေဟ်ာင့္=ေဟ့ေကာင္၊ ဖ်ားဖ်ား=ဘုရား၊ ဘုရားအာစိ=အာစရိ၊ ဆရာသမား၊ အာ့မ်ဳိးေတြ=အဲဒါမ်ဳိးေတြ၊ Lဆိုင္းဇီ ျဖစ္တယ္=ေဝခြဲမရျဖစ္တယ္၊ ၈၈=ခ်စ္ခ်စ္၊ ၈၈၄=ခ်စ္ခ်စ္ေလး၊ မူးထွာေအ=မ်က္စိေနာက္တယ္ေအ၊ ေတာင္းပန္ျပဇီ=ေတာင္းပန္ပါရေစ၊ ေပါက္စီမ=ရင္သားအရမ္းႀကီးတဲ့မိန္းမ၊ ပြတ္စပါး= ပြတ္သပ္သည္၊ အလန္းဇယား=သာမန္ထက္ ပိုမိုျပင္ဆင္ထားသူ၊ စတိုင္လ္မိုက္ေနသူ၊ ပလပ္ကၽြတ္=ဒုကၡေရာက္၊ ေဒါင္းဇား=သူေတာင္းစား၊ သူဖုန္းစား၊ ဆယ္လီ=ထင္ေပၚတဲ့သူ၊ တြားလက္အူးမယ္ေနာ္=သြားလိုက္ပါဦးမယ္ေနာ္၊ ေတ်ာက္တည္း=တစ္ေယာက္တည္း၊ စြန္း=အရမ္းမိုက္တယ္၊ ေဆးထိုးသည္=အခၽြန္နဲ႔မသည္။ ခြီး=ေဒါသထြက္။
ငိုးမ၊ခ်က္ပြတ္၊ယီး၊စမူဆာ၊=မိန္းမ၊ ေယာက်္ားအဂၤါနဲ႔ ႏႈိင္းယွဥ္ဆဲဆိုသည္။ ခြက္ဒစ္= ဂုဏ္ျပဳျခင္း၊ ဂြမ္း=အရွက္ကြဲ၊ ကမ=ေကာင္မ၊ ေက်းေက်း=ေက်းဇူးတင္တယ္၊ ေက်ာ္=ကၽြန္ေတာ္၊ က်န္း=ၾကည့္စမ္း၊ ကြကိုယ္=ကိုယ့္ဘာသာကိုယ္၊ ခင္ျမဦးမ=လင္တ႐ူးမ၊ ခ်စ္ခ်ာေလး=ခ်စ္စရာေလး။ ၆၀=ေၾကာက္တယ္၊ ၈၀=ခ်စ္တယ္၊ ၈၈၃၄=ခ်စ္ခ်စ္တံုးေလး၊ ဟြာေလ=ဟိုဟာေလ၊ သားႀကီး=ကိုယ္က ခ်စ္ခင္ရတဲ့သူ၊ သူငယ္=ေယာက်္ားေလး ငယ္ငယ္ေခ်ာေခ်ာကို ေခၚတာ၊ ဘြတူေတြ=ဘ၀တူေတြ၊ မႏိုင္စိန္=ေျခေကာလက္ေကာ ေျမႇာက္ထားရတဲ့သူ၊ ပိတ္သတ္=ပရိတ္သတ္၊ ၿဗဲ=အားရပါးရရယ္ေမာတာ၊ တိဘူး=မသိဘူး၊ ၾဆာ=ဆရာ။
ဒီစကားလံုးေတြက ေဖ့စ္ဘြတ္ခ္မွာ အသံုးမ်ားတဲ့ စကားေတြပဲ။ ဒါေတာင္ ကိုယ္ဘာသာမျပန္တတ္တဲ့ အသံုးေတြ အမ်ားႀကီး၊ ကိုယ္နားမလည္တဲ့စကားေတြ အမ်ားႀကီး က်န္ေနေသးတယ္။
ဒီစကားလံုးအသံုးအႏႈန္းေတြကို တေယာက္နဲ႔တေယာက္ အေပ်ာ္သေဘာေလာက္ပဲ သံုးၾကတာ ေကာင္းပါတယ္။ ျမန္မာစာ၊ ျမန္မာစကားနဲ႔ ျမန္မာစကားလံုး သံုးစြဲမႈထဲထိေတာ့ ထိုးေဖာက္မလာဖို႔ လိုပါလိမ့္မယ္။ အမွားေတြကို အသံုးမ်ားလာတဲ့အခါ အမွန္တရားလို႔ အထင္မွားတတ္ၾကသလို၊ ဒီစကားလံုးေတြကို အေပ်ာ္သံုးစြဲရာကေန အတည္ယူလာၾကမွာကိုလည္း စိုးရိမ္မိတယ္။ သတင္းစာ၊ ဂ်ာနယ္နဲ႔ ႐ုပ္သံလိုင္း၊ ေလလိႈင္း စတဲ့ တရားဝင္ သတင္းတင္ဆက္ေနတဲ့ မီဒီယာအဖြဲ႔အစည္းေတြအေနနဲ႔လည္း ဒီစကားလံုး အသံုးအႏႈန္းေတြကို ေရွာင္ရွားဖို႔ လိုအပ္ပါတယ္။
ျမန္မာစာ၊ ျမန္မာစကားေတြကိုေတာ့ တန္ဖိုးထား ထိန္းသိမ္းၾကဖို႔နဲ႔ အမွားေတြ ႀကီးစိုးၿပီး အမွန္တရား ျဖစ္မလာဖို႔ေတာ့ အားလံုးမွာ တာဝန္ရွိပါတယ္လို႔ ေရးသားတင္ျပလိုက္ရပါတယ္။
သင္းသင္းေသာ္ (DVB)
Credit : DVB
Credit: Photo
Comments
Post a Comment