ရသစာေပတိမ္ေကာမသြားဘူး

ရသစာေပတိမ္ေကာမသြားဘူး

                 စာေရးဆရာမ ႏုႏုရည္အင္း၀ရဲ႕ ျပံဳး၍လည္း ကန္ေတာ့ခံေတာ္မူပါ၊ ရယ္၍လည္းကန္ေတာ့ခံေတာ္မူပါ (Smile As They Bow အမည္ႏွင့္ အေမရိကန္လူမ်ဳိးဘာသာျပန္ဆရာ အဲလ္ဖရက္ ဘင္းေဘာင္ဆိုသူက အဂၤလိပ္ဘာသာျပန္) ၀တၳဳဟာ ၂၀၀၇ ခုႏွစ္မွာမွ စတင္ခ်ီးျမႇင့္တဲ့ အာရွ စာေပဆု (Man Asian Literary Prize) အတြက္ ေနာက္ဆုံးဆန္ကာတင္ ငါးဦးအဆင့္အထိ ေရာက္ခဲ့ပါတယ္။
ေဟာင္ေကာင္မွာက်င္းပတဲ့ ဆုခ်ီးျမႇင့္ပြဲမွာေတာ့ ဆုရစာအုပ္နဲ႔စာေရးဆရာကို ေၾကညာခဲ့ျပီး အဲဒီမွာ တ႐ုတ္စာေရးဆရာ က်န္း႐ုံရဲ႕ Wolf Totem ဆိုတဲ့ စာအုပ္က ဆုကို ဆြတ္ခူးသြားခဲ့ပါတယ္။ ဆုနဲ႔ကပ္လြဲခဲ့ေပမယ့္လည္း ျမန္မာစာေရးဆရာ တစ္ေယာက္ရဲ႕ ၀တၳဳစာအုပ္တစ္အုပ္ဟာ အာရွတိုက္ကိုယ္စားျပဳ စာေပဆုတစ္ခုအတြက္ ရွားရွားပါးပါး ဆန္ကာတင္ စာရင္းခ်ိတ္ခဲ့တာကေတာ့ ဂုဏ္ယူစရာျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ေဟာင္ေကာင္ကေန ျပန္ေရာက္လာတဲ့ ႏုႏုရည္ (အင္း၀)ကို ကၽြန္ေတာ္က ျမန္မာတိုင္း(မ္)ကိုယ္စားျပဳျပီး ေတြ႕ဆုံေမး ျမန္းခဲ့ပါတယ္။
ေမး။ ဒီ၀တၳဳကိုေရးဖို႔ ဘယ္လိုမ်ဳိးစိတ္ကူး စရခဲ့ပါသလဲ ဆရာမ။
၁၉၉၀ မွာ ရန္ကုန္၊ ေတာင္ဥကၠလာက နတ္ပြဲတစ္ပြဲကို သြားၾကည့္ျဖစ္ပါတယ္။ ငယ္ငယ္ကတည္းက နတ္ပြဲေတြႀကည့္ဖူးေပမယ့္ ႀကီးလာေတာ့ နတ္ဒိုး၊ နတ္ဂီတကိုႀကိဳက္တဲ့၊ ခံစားခ်င္စိတ္နဲ႔ သြားၾကည့္တာပါ။ အဲဒီနတ္ပြဲကိုေခၚသြားသူကေတာ့ ေဗာင္းေစာင္းႀကီးဦးစိုးၾကည္ဆိုတဲ့ နတ္ကေတာ္ႀကီးပဲ။ သူဟာ ၀တၳဳရဲ႕အဓိကဇာတ္ေကာင္ ေဒစီဂ်ိန္း ျဖစ္လာခဲ့ပါတယ္။ နတ္ပြဲမွာ ဆိုင္း၀ိုင္းတီးသူေတြ၊ မိသားစုေတြ၊ နတ္ေခြၽးသုတ္ေတြ၊ နတ္ေခ်ာ့ကတဲ့ အသက္ ၄၀ ေက်ာ္ ၅၀ ၀န္းက်င္မိန္းမေတြကိုပါ စိတ္၀င္စားသြားတယ္။ ဒီ နတ္ေခ်ာ့တဲ့မိန္းမေတြရဲ႕ ကၿပီးတဲ့အခ်ိန္မွာ ျဖစ္သြားတဲ့ စိတ္ေျပေလ်ာ့မႈ၊ သူတုိ႔ရဲ႕ေနာက္ကြယ္က အိမ္ေထာင္ေရး၊ စီးပြားေရး၊ လူမႈေရးမသာယာမႈေတြ သိပ္စိတ္၀င္စားတယ္။
အထူးသျဖင့္ ငယ္ငယ္ကထက္ ၁၉၉၀ မွာၾကည့္တဲ့နတ္ပြဲက်ေတာ့ ဘာေၾကာင့္ ျမန္မာျပည္မွာ နတ္ပြဲေတြမ်ားလာသလဲ၊ ဘာေၾကာင့္ လူေတြ နတ္ပြဲကိုအမ်ားႀကီး လာၾကည့္ၾကသလဲ၊ ျမန္မာေတြရဲ႕ နတ္ကိုးကြယ္မႈက ဘယ္လိုရွိလာသလဲ စိတ္၀င္စားသြားၿပီး သုံးႏွစ္ၾကာေအာင္ နတ္ပြဲေတြလိုက္ၾကည့္တယ္။ နတ္ကေတာ္ေတြနဲ႔ ေတြ႕တယ္။ အဲဒီမွာ နတ္ကေတာ္အမ်ားစုဟာ မိန္းမလ်ာေတြျဖစ္ေနတာသြားေတြ႕တယ္။ ငယ္ငယ္ကေတြ႕ဖူးတဲ့ နတ္ကေတာ္ေတြက အသက္ ၇၀ ေက်ာ္တဲ့ (မိန္းမ)အဘြားႀကီးေတြ။ မိန္းမလ်ာေတြနဲ႔ေတြ႕ေတာ့ သူတို႔ဘ၀က အရမ္းစိတ္၀င္စားဖို႔ေကာင္းတယ္။ နတ္ကေတာ္အမ်ားစုဟာ မိန္းမလ်ာေတြျဖစ္တာမို႔ ၀တၳဳရဲ႕အဓိကဇာတ္ေကာင္ကို မိန္းမလ်ာနတ္ကေတာ္ကိုေရြးရပါတယ္။
ေမး။ မင္းမင္းနဲ႔ပန္းညိဳကိုေရာ ဘယ္လိုဖန္ တီးခဲ့ပါသလဲ ဆရာမ။
ဒါကေတာ့ မိန္းမလ်ာေတြရဲ႕ဘ၀မွာ မထူးဆန္းတဲ့ဇာတ္လမ္းေပါ့။ သူတို႔ဟာ မိန္းမအစစ္မဟုတ္ေပမယ့္ သူတို႔စိတ္က တကယ့္မိန္းမလိုပဲ။ သူတို႔ကို ေ၀ဒနာသည္ အျဖစ္သေဘာထားရမွာ။ သူတို႔ဟာ ေဟာ္ မုန္းမညီလို႔ျဖစ္ရတာ။ ဒီဘ၀မွာ ဘယ္လိုပဲလုပ္လုပ္ ေယာက္်ားျပန္မျဖစ္ႏိုင္ေတာ့ဘူး။ သူတို႔ဟာ ေယာက္်ားတစ္ေယာက္ကို မိန္းမတစ္ေယာက္က ခ်စ္သလိုကိုခ်စ္တာ။ က်လည္း က်ရွာပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ သူတို႔ ခ်စ္တဲ့ေယာက္်ားက သူတို႔ကိုတစ္ေန႔က် ပစ္ၿပီး မိန္းမယူသြားတာပဲ။ အဲဒီေတာ့ မိန္း မလ်ာတိုင္းမွာ ဒီဇာတ္လမ္းမ်ဳိးရွိတယ္။
မိန္းမလ်ာေတြရဲ႕ ေယာက္်ားေတြက်ေတာ့လည္း သူတို႔အေပၚမိန္းမလ်ာက ဘယ္ေလာက္ေကာင္းေကာင္း ေနာက္ မိန္းမေတြ႕တာပဲ။ ဒါေပမယ့္ သူတို႔က မိန္းမလ်ာအေပၚ သံေယာဇဥ္ေတာ့ရွိၾကပါတယ္။ ေနာက္ဆုံးေတာ့ မိန္းမလ်ာက ရင္ကြဲတာပါပဲ။
ပန္းညိဳျဖစ္လာပုံကေတာ့ ေတာင္ျပဳန္းပြဲကို ကြၽန္မႏွစ္ႏွစ္ဆက္တိုက္ေရာက္ျဖစ္တယ္။ အဲဒီ ေဒစီဂ်ိန္း (ဦးစိုးၾကည္) ရဲ႕အိမ္မွာပဲ ခုနစ္ရက္လုံးလုံးေနတယ္။ ပြဲေတာ္တစ္ခုလုံးက သက္၀င္လႈပ္ရွားေနသူေတြနဲ႔ ေတြ႕တယ္။ အဲဒီမွာ သူ႔အိမ္ေရွ႕ကို ဇာတ္လမ္းထဲက အတိုင္းပဲ ဗုံေလးနဲ႔ ကေလးမေလးတစ္ေယာက္ သီခ်င္းလာဆိုတယ္။ ပုဆိုးၿခံဳၿပီး၊ သက္ဆိုင္သူသို႔ သီခ်င္းဆိုတာအရမ္း ေကာင္းတာပဲ။ သူ႔ကိုၾကည့္ရင္းကေန ၀တၳဳဇာတ္ေကာင္ ပန္းညိဳျဖစ္လာတယ္ေပါ့။ ဒါေပမယ့္ အျပင္ကေဒစီဂ်ိန္းရဲ႕ မင္းမင္းက ၀တၳဳထဲကလိုမ်ိဳး ေကာင္မ ေလးနဲ႔ ပတ္သက္မႈေတာ့ဘာမွမရွိပါဘူး။
ေမး။ ဒီ၀တၳဳကိုေရးဖို႔ နတ္ပြဲဓေလ့ေတြကို ဘယ္လိုအေသးစိတ္ေလ့လာပါသလဲ။
ကြၽန္မသုံးႏွစ္လုံးလုံး ေတြ႕ဆုံေမးျမန္း ထားတာေတြကို အသံဖမ္းထားတယ္။ ကြၽန္မအက်င့္တစ္ခုက ဇာတ္ေကာင္ကို ေမြးတဲ့အခါ ကိုယ္ခ်င္းစာစိတ္နဲ႔ေမြးတယ္။ စာေရးတဲ့အခါက်ေတာ့ ဇာတ္ေကာင္ေနရာက ၀င္ပူးၿပီးေရးတယ္။ သုံးႏွစ္ ေလ့လာခဲ့တာေတြက ေခါင္းထဲစြဲၿပီးခ်ေရးတဲ့အခါ သဘာ၀က်ေအာင္ ေရးႏိုင္ခဲ့ပါတယ္။
ေမး။ ဇာတ္သိမ္းခန္းကို ဘာလို႔အလြမ္း ဇာတ္ကို ေရြးလိုက္ရသလဲဆရာမ။
မိန္းမလ်ာဇာတ္လမ္းအမ်ားစုမွာ သူတို႔ ခ်စ္တဲ့ေယာက္်ားေတြဟာ အခ်ိန္တန္ ေတာ့ သူတို႔ဆီပဲျပန္သြားတာပဲ။ အဲဒီမွာ က်ေတာ့ သူတို႔က စီးပြားမရွာရဘူး။ သူတို႔ မိန္းမယူေတာ့ ႐ုန္းကန္ရတယ္။ အဲဒီမွာ မလုပ္ခ်င္ေတာ့ဘူး။ ဒါနဲ႔ပဲ မိန္းမလ်ာဆီ ျပန္ေရာက္တာမ်ားတယ္။ တကယ္ခ်စ္တဲ့ မိန္းမေတြ႕ၿပီး ယူျဖစ္သြားတာေတြလည္း ရွိေတာ့ရွိပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ရွားပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္လည္း ေနာက္ဆုံးမွာ မင္းမင္း ကို ေဒစီဂ်ိန္းဆီကိုပဲ ျပန္သြားခိုင္းလိုက္ ရတာပါ။
ေနာက္ ကြၽန္မက ဇာတ္လမ္းကို ခုနစ္ရက္နဲ႔ အၿပီးျဖတ္ခ်င္ၿပီ။ ဒါေၾကာင့္ မင္းမင္းက ေကာင္မေလးကို မေတြ႕တဲ့ အခ်ိန္မွာ တစ္ညလုံးလိုက္ရွာေတာ့ ခုနစ္ရက္လုံးလုံး အအိပ္ပ်က္ပင္ပန္းထားတဲ့ ဒဏ္ေတြနဲ႔ဖိစီးၿပီး ေနမေကာင္းျဖစ္၊ သူ႔ရဲ႕ မသိစိတ္က သူ႔ကိုေဒစီဂ်ိန္းအိမ္ ျပန္ပို႔ ေပးလိုက္တဲ့သေဘာပါပဲ။
ေမး။ ဒီဘက္ပိုင္းမွာ မိန္းမစစ္စ္ေတြက နတ္ကေတာ္လုပ္တာ နည္းလာတယ္လို႔ ဆရာမ ေစာေစာက ေျပာခဲ့တယ္ေနာ္။ အဲဒါ ဘာေၾကာင့္လို႔ ေတြ႕ပါ သလဲဆရာမ။
မိန္းမလ်ာဆိုတာက မိတ္ကပ္လိမ္းၿပီး မိန္းမလိုေနခ်င္တယ္။ ဒါေပမယ့္ ဒီနတ္ပြဲမွာသာလွ်င္ ပီပီျပင္ျပင္ မိန္းမလိုေနလို႔ရတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ဒီေလာကကို အမ်ားဆုံး ၀င္လာၾကတယ္။ ဒါကတစ္ခ်က္။ ေနာက္ သူတို႔က ေယာက္်ားလိုေရာ၊ မိန္းမလိုပါ ႏွစ္မ်ဳိးေတြးတတ္လို႔ ပိုေအာင္ျမင္တယ္။ မိတ္ကပ္ေလာက၊ ဒီဇိုင္နာ ေလာကကိုပဲ ၾကည့္ေပါ့။
ေမး။ ဒီ၀တၳဳကို အဂၤလိပ္ဘာသာျပန္ဆို ထုတ္ေ၀ခြင့္ရတဲ့အေပၚ အျမင္။
ဒီေန႔ ျမန္မာစာေပေလာက အာရွကေန ကမၻာကိုထိုးေဖာက္ေရာက္ရွိႏိုင္မယ့္ အခြင့္အလမ္းပါ။ ဘာသာျပန္ကိစၥေအာင္ ျမင္ကတည္းကိုက ကြၽန္မ၀မ္းသာတာပါ။ ဘာလို႔လဲဆိုေတာ့ ျမန္မာ၀တၳဳေတြ အဂၤလိပ္လိုထုတ္ေ၀ခြင့္ရဖို႔ဆိုတာ ရွားရွားပါးပါးပါ။ ဘာသာျပန္မယ့္လူမရွိလုိ႔မဟုတ္ဘူး။ ထုတ္ေပးမယ့္လူပဲ လိုတာ။ ဒါေပမယ့္လည္း မူရင္း၀တၳဳက ႏိုင္ငံတကာက လက္ခံႏိုင္တဲ့ စာအုပ္ျဖစ္ဖို႔ေတာ့ လိုတာေပါ့။ ကြၽန္မစာအုပ္ထုတ္ျဖစ္လို႔ ေကာက္ ကိုင္ၾကည့္တဲ့လူတစ္ေယာက္ရွိရင္ပဲ မဆိုးဘူးေျပာရမွာပါ။ ျမန္မာကိုေရာ၊ ႏုႏုရည္ ကိုေရာ ဘယ္သူမွ သိၾကတာမွမဟုတ္တာ။ ဘာပဲေျပာေျပာ အခုလိုဆန္ကာတင္စာ ရင္း၀င္တာကို ျမန္မာစာေပဟာ ႏိုင္ငံ တကာအဆင့္မီတယ္ဆိုတာ သိရလို႔ ေက် နပ္တယ္။
ေနာက္အက်ဳိးတစ္ခုက ဒီကေန႔ ရသစာေပေရးဖို႔ ႀကိဳးပမ္းေနၾကတဲ့ လူငယ္စာေရးဆရာ မ်ဳိးဆက္အတြက္လည္း အား တက္စရာတစ္ခုလို႔ ျမင္ပါတယ္။ တစ္ခုကေတာ့ ႏိုင္ငံတကာကႀကိဳက္တဲ့ အေၾကာင္းအရာက ျမန္မာဆိုရင္ျမန္မာရဲ႕ လူေနမႈစ႐ိုက္လကၡဏာ၊ ေနပုံထိုင္ပုံ၊ ေတြးေခၚပုံစတဲ့ ျမန္မာရနံ႔ေမႊးပ်ံ႕တဲ့ဟာ မ်ဳိးပါပဲ။ ျမန္မာဆိုတာဘာလဲ ကမၻာက သိခ်င္တာပါပဲ။
ေမး။ ဆန္ကာတင္စာရင္း၀င္တဲ့အတြက္ ဘယ္လိုအက်ဳိးေတြရပါသလဲ။
အဲဒီဆုေပးပြဲမွာတုန္းက တက္ေရာက္ သူ ၂၀၀ ခန္႔မွာ ၁၀၀ ေလာက္က အာရွက ထုတ္ေ၀သူေတြခ်ည္းပဲ။ သူတို႔က ကြၽန္မ တို႔ရဲ႕စာအုပ္ေတြက ထုတ္ေ၀သူရၿပီးၿပီ လား၊ မရေသးရင္ သူတို႔ထုတ္ခ်င္တယ္ ဆိုၿပီး လာေမးၾကတယ္။ အဲဒီမွာ ထုတ္ေ၀သူမရေသးတဲ့ အိႏၵိယစာေရးဆရာမေလးနဲ႔ အင္ဒိုနီးရွားဖြား တ႐ုတ္ စာေရးဆရာမေလး တို႔ေတြ ထုတ္ေ၀သူရသြားၾကတယ္။
ကြၽန္မဆိုရင္လည္း ဟိုက္ပါရီယြန္ (Smile As They Bow ကိုထုတ္ေ၀သည့္ နယူးေယာက္အေျခစိုက္ စာအုပ္တိုက္) က ေနာက္ကို ကြၽန္မ၀တၳဳေတြ ဆက္ထုတ္ခ်င္ပါတယ္ဆိုၿပီး စရံေပးသြားပါတယ္။ ေဟာင္ေကာင္က မဂၢဇင္းတစ္ခုကလည္း လစဥ္ ၀တၳဳတိုတစ္ပုဒ္ေပးဖို႔ ေတာင္းပါတယ္။ ပြဲမွာေတြ႕တဲ့လူတိုင္းက “မင္းတို႔ ရဲ႕အနာဂတ္အတြက္ ၀မ္းသာပါတယ္” လို႔ ေျပာၾကတယ္။ စာေရးဆရာအတြက္ အဆက္အသြယ္ေတြ ရသြားတာထက္ ေကာင္းတာဘာရွိမလဲ။ ကြၽန္မကေတာ့ စာတစ္အုပ္ကို စိတ္ေအးလက္ေအး အခ်ိန္ယူေရးႏိုင္ရင္ ေတာ္ပါၿပီ။
ေမး။ ေရးလက္စ၀တၳဳရွိပါသလား ဆရာမ။
ေရးလက္စေတာ့မရွိဘူး။ ေရးဖို႔စဥ္းစားထားတာရွိတယ္။ ျမန္မာမိသားစုတစ္ခု အေၾကာင္းေပါ့။ သူ႔ကို ပုံစံအသစ္နဲ႔ တင္ဆက္ဖို႔ စဥ္းစားထားပါတယ္။
ေမး။ ျမန္မာရသစာေပေရစီးကိုေရာ ဘယ္ လိုသုံးသပ္ပါသလဲ ဆရာမ။
ရသေရစီးေႏွးလာတာက ဂလိုဘယ္လိုက္ေဇးရွင္းဆိုတာကို ဒီမွာက အခုမွ ေတြ႕ၿပီးလိုက္ေနတာကိုး။ လူဆိုတာ အသစ္အဆန္းကို လိုက္တာပဲ။ ဒီထက္ပိုၿပီး ေကာင္းလာမယ္လို႔ ျမင္ပါတယ္။ ရသစာေပဆိုတာ ဘယ္ေတာ့မွ ေပ်ာက္ကြယ္မသြားပါဘူး။ ခုေခတ္မွာ ရသစာေပကိုခုံခုံမင္မင္နဲ႔ ဖတ္ေနေသးတဲ့ လူေတြရွိပါေသးတယ္။ လူ႔ယဥ္ေက်းမႈေပ်ာက္မွ ရသစာေပလည္းေပ်ာက္ကြယ္ပါလိမ့္မယ္။

ႏုႏုရည္ (အင္း၀)
Credit: 
(Source: http://weiyanphone.blogspot.com/…/author-optimistic-about-f…)